Blog

Om groter te groeien dan jijzelf, helpt het om te zoeken naar inspiratiebronnen die verder zijn dan jou, want: 'Als je de slimste persoon in de ruimte bent, dan sta je in de verkeerde zaal!’ Vrijheid strijder Nelson Mandela wordt steevast als beste leider ooit benoemd. Check hier hoe je zijn inzichten kunt gebruiken in jouw eigen (persoonlijk) leiderschap. 

Check hier de grootsheid van Nelson Mandela in 9 hapklare inzichten:

---------------------------------------------------------------------------------

Het is 10 jaar geleden dat vrijheidsstrijder Nelson Mandela (1918-2013) is overleden. Hij was niet alleen politicus, advocaat en de ‘vader des vaderlands’ van Zuid Afrika, maar tot op de dag van vandaag wereldwijd nog steeds een groots leiderschap voorbeeld. Dat is niet voor niets. Hoe hij zich heeft ingezet voor een betere, meer rechtvaardige wereld is bewonderingswaardig. En het mooie is: jij kunt nog steeds putten uit zijn levenslessen. Simpelweg door je door zijn inzichten te laten inspireren.

Check hier 9x de grootsheid van Nelson Mandela om aan jouw stijl toe te voegen:

1. Eén mooie missie, de rest strategie

Nelson Mandela ondervond als kind racisme toen zijn vader zijn titel als dorpshoofd werd ontnomen en zijn fortuin in beslag werd genomen door de machtige witte elite. In die tijd hadden zwarte mensen geen stemrecht en mochten geen land bezitten.

De mooie missie van Nelson Mandela was dan ook kraakhelder: gelijke rechten voor iedereen. De rest is dienend aan zijn doel. Mandela werd een held en een heilige genoemd, maar hij was geen naïeve idealist. Hij was pragmatisch en doelgericht. Wel wist hij dat als de voorwaarden veranderen, je ook je strategie kunt wijzigen. Het gewenste resultaat is immers bepalend.

2. "Laat jouw keuzes jouw hoop reflecteren, niet jouw angst"

Het is niet te bevatten dat Nelson Mandela maar liefst 27 jaar (1963 – 1990) gevangen heeft gezeten voor zijn vreedzame strijd tegen apartheidsregime, maar nooit zijn spirit heeft laten kraken. Ongelofelijk hoe hij zijn taak als leider van het Afrikaans Nationaal Congres van achter de tralies bevlogen heeft kunnen voortzetten, zonder bitter te worden. “Zodra ik de poort doorliep die me naar mijn vrijheid leidde, wist ik dat als ik mijn bitterheid en haat niet achter me zou laten, ik nog steeds gevangen zou zitten.” Onder deze omstandigheden trouw blijven aan je missie, dat is nog eens persoonlijk leiderschap!

Niet voor niets dat Mandela in ’93 de Nobelprijs van de Vrede mocht ontvangen.

3. Wees niet bescheiden in jouw passie

Nelson Mandela was heel bescheiden als persoon, maar niet in zijn passie. “Passie vind je niet door het klein aan te pakken, door genoegen te nemen met een leven dat minder is dan het leven dat je zou kunnen leiden. Op 75-jarige leeftijd werd Mandela gekozen tot president van de Republiek Zuid Afrika. In zijn inhuldigingsspeech sprak hij een treffende quote van Marianne Williamson:

“Onze diepste angst is niet dat we onvolmaakt zijn.
Onze diepste angst is dat we immens krachtig zijn.
Het is ons licht, niet ons duister, dat ons het meest beangstigt.
Als we ons eigen licht laten schijnen,
geven we onbewust anderen toestemming hetzelfde te doen."

4. Leid vanuit de achterhoede

‘Het is beter om van achter te leiden en anderen voorop te zetten’, vindt Mandela. ‘Vooral als er een overwinning gevierd wordt. Je staat op de frontlinie als er gevaar dreigt. Dat is wanneer mensen je leiderschap waarderen. Het is zelfs beter om op persoonlijk vlak te verliezen, als daardoor democratie overwint.’

Bij een impactvolle verandering, is het draagvlak van de groep van groot belang bij het nemen van besluiten. ‘Als een besluit door consensus tot stand komt, zal de investering en inzet van de groep groter zijn. Dat komt doordat ieder z’n mening en bijdrage in het besluit terugziet. Weet je, als je wilt dat het vee in een bepaalde richting gaat lopen, ga je achter het vee staan met een stok in je handen. Dan zorg je dat een paar slimmere dieren naar de voorkant van de kudde gaan en in de richting lopen die je wilt dat zij lopen. De rest volgt dan die enkele energieke dieren die vooroplopen, maar eigenlijk stuur jij vanuit de achterhoede. Zo geeft een Afrikaans stamhoofd tijdens een townmeeting geen bevelen, maar luistert hij, vat hij samen, probeert een mening te vormen en zet die vervolgens om in acties.’

5. "Een goed hoofd en een goed hart zijn altijd een formidabele combinatie"

In onstuimige situaties is Mandela rustig en straalt hij kalmte uit. Dat geeft vertrouwen. Hij wachtte voor hij een beslissing nam en overwoog alle mogelijkheden. ‘Als je grip op de situatie verliest, maakt de situatie zich meester van jou. Een goed hoofd betekent: haast je niet, denk, analyseer en onderneem dan actie. Liever kalm en saai, dan geprikkeld en licht geraakt. Een goed hart zorgt dat je op je eigen bescheiden manier iets wilt betekenen in het leven van anderen, voor een betere wereld.’ Voor Mandela was dat het bestrijden van onrecht. Zet je talenten in voor zaken waar je hart ligt, is de oproep van Mandela. ‘Want als hoofd en hart samengaan, versterken ze elkaar.’

6. Het goede in anderen zien

Mandela had het prachtige uitgangspunt dat ieder mens in goed vertrouwen met hem omgaat. Mandela gelooft dat als je het goede in anderen ziet, de kans groter wordt dat mensen hun `betere´ ik zullen tonen. Die veronderstelling was niet alleen mooi, maar ook effectief. ‘Als je meer van mensen verwacht, zullen zij vaak meer bijdragen.’

Zo sprak Mandela over een medegevangene, die een rivaal was geweest en een zeer uitgebreide klachtenlijst over Mandela had opgesteld: “Kijk verder dan het negatieve en trek er lering uit. Wat ik van hem leerde, was zijn vermogen om hard te werken.”

Nelson Mandela zette zich op een verzoenende manier in voor zowel witte als zwarte mensen. Doordat hij beide groepen aanspoorde om op een geweldloze manier elkaar op te zoeken, brokkelde het wij/zij-gevoel langzaam af.

7. Begrijp je tegenstander 

“Eén van de dingen die ik leerde toen ik aan het onderhandelen was, was dat ik anderen niet kon veranderen, totdat ik mezelf veranderde.”

Het werd Nelson Mandela duidelijk dat de vrijheidsstrijd niet zozeer ging over het bevrijden van de zwarten van de slavernij, maar om het wegnemen van de angst van de blanken. “Spreek hun geest niet aan, maar raak hen in het hart.” En als je de vijand hebt overgehaald, was Mandela´s gedachtegang, moet je jezelf daarover niet verkneukelen. Het moment van je grootste triomf is het moment waarop je barmhartig moet zijn. Je moet hen nooit en te nimmer vernederen. Je moet er in feite voor zorgen dat zij geen gezichtsverlies lijden. En dan moet je van je vijand je vriend maken.”
Dat is nog eens een verbindende manier van werken.

8. "Educatie is het meest krachtige wapen om de wereld te veranderen" 

Mandela was de eerste van zijn familie dat naar school ging. Hij kon zich inschrijven in de universiteit van Fort Hare, wat de enige plaats was waar zwarte mensen hoger onderwijs mochten volgen. Daarna studeerde hij rechten in Johannesburg. In de gevangenis studeerde hij gewoon door. Hij studeerde ook Afrikaans, de taal van de blanke heersers.

Zowel zijn missie als zijn verbindingskracht bleven krachtig ondanks de gevangenschap van Mandela. Hij leek alleen maar sterker te worden door de enorme persoonlijke ontwikkeling die hij doormaakte. 'Beoordeel me niet op mijn successen, maar op hoe vaak ik na een val weer opstond."

9. Creëer een plek voor reflectie

Ook privé had Mandela aardig wat te verduren. Zijn dochter overleed toen ze 9 maanden was en zijn zoon kwam om in een verkeersongeval toen Mandela gevangen zat. Hij kreeg geen toestemming om bij zijn begrafenis te zijn. Ook is hij 2x gescheiden. Om zijn kracht te behouden, besloot Mandela begin jaren ‘70 een tuin aan te leggen op Robbeneiland. De grond was droog, rotsachtig en dor. De tuin was ongeveer 10 bij 1 meter en lag parallel aan een rij cellen. Bewakers werden aangesteld om hem tijdens het graven en planten te observeren. Terwijl de andere mannen damden, lazen of over de binnenplaats liepen, zorgde Mandela voor zijn tuin. Het was geen plek om zich terug te trekken, maar een plek van hernieuwing. Iedereen heeft iets nodig wat ons van de wereld scheidt, wat ons plezier en voldoening geeft.

Na zijn vrijlating werd Mandela direct weer voorzitter van het gelegaliseerde ANC dat onderhandelde over een zwart/blanke toekomst voor Zuid Afrika. Bij de eerste vrije, niet raciale verkiezingen in 1994 werd de 75-jarige Mandela gekozen tot president van de Republiek Zuid Afrika. Hij trouwde voor de 3e keer toen hij 80 jaar was. 

Je hoeft geen wereldleider te zijn om het verschil te maken. 

➡️ Welk punt spreekt jou het meest aan in jouw (persoonlijk) leiderschap?

Mail naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. om krachtig en vol vertrouwen jouw volgende stap te zetten.

Bronnen: Boek Mandela - Richard Stengel, Mandela artikel NOS en EO, Flowmagazine.nl, happinez en historiek.net.